بررسی اعاده معدوم از منظرمتکلمان وفلاسفه اسلامی

نویسنده

چکیده

امکان تحقق یک پدیده به دو وجود که در اصطلاح «اعاده معدوم» نامیده میشود، از مباحث مهم و جنجال برانگیز کلام، فلسفه و عرفان اسلامی است.
این مقاله بر مبنای سوالات زیر طرح شدهاست:
1) لفظ اعاده به چه معنا است؟
2) اعاده معدوم چیست؟
3) چه کسانی اعاده معدوم را جایز دانستهاند و چه دلایلی داشتهاند؟
4) چه کسانی آن را محال دانستهاند و با چه دلایلی این حکم را دادهاند؟
5) پس از دانستن معنای اعاده معدوم مساله معاد چگونه حل میشود ؟
در این مقاله دو دیدگاه متکلمان و فلاسفه، در مورد اعاده معدوم بررسی شده و همچنین مسائلی را که متکلمان در باب جواز اعاده معدوم از معاد جسمانی بیان کرده اند، مطرح شده است . ما سعی کردیم تا دراین مقاله در حد امکان به پرسش های مطرح شده پاسخ دهیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The study of Restoration of Non from perspective of the Islamic theologians and philosophers

نویسنده [English]

  • ali zyaei
چکیده [English]

The present paper is based on the following questions:
What is the meaning of "Restoration"?
What is "Restoration of Non"?
Who have seen Restoration of Non, possible? And why?
Who have seen it impossible? And why?
After knowing the meaning of Restoration of Non, how can we solve the issue of resurrection?
Two ideas of the theologians and philosophers about Restoration of Non and the issues that the theologians have propounded about Restoration of Non in physical resurrection are studied in the paper. The paper has tried to answer the above mentioned questions and explain what it has concluded from the study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Restoration
  • Non
  • Restoration of Non
  • resurrection
  • physical resurrection
  • repetition of existence
  • existence
  • فهرست منابع و مآخذ

    • ابراهیمی دینانی، غلامحسین،(1393ش)،قواعد کلى فلسفى،تهران،پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
    • ابن فورک،محمد،(1978م)، مقالات الشیخ ابی الحسن الاشعری،به کوشش دانیل ژیماره،بیروت
    • ابن نوبخت،ابراهیم، (1363ش)،انوار الملکوت فى شرح الیاقوت، قم ، انتشارات الشریف الرضی
    • آشتیانی ، سیدجلال‌الدین،(1359ش)، شرح بر زادالمسافر ملاصدرا,چاپ اول، تهران، انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران
    • آمدی، علی،(1391ق)، غایة المرام ، قاهره
    • آمدى، على بن محمد،(1989م)،المبین فى شرح الفاظ الحکماء و المتکلمین،.قاهره،الهیئة المصریه
    • بغدادی،عبدالقاهر ،(1364ق)،اصول الدین، استانبول
    • تفتازانی، مسعود بن عمر،(1370ش)،شرح المقاصد،چاپ اول، قم، منشورات الشریف الرضی
    • جرجانی، میرسیدشریف ،(1412ق)، شرح المواقف،قم، منشورات الشریف الرضی
    • جوادى آملى، عبدالله،(1389ش)، رحیق مختوم، قم ، مرکز نشر أسراء
    • جوینی‌،عبدالملک‌ بن‌ عبدالله‌ ،(1950م)، کتاب‌ الارشاد الی‌ قواطع‌ الادله فی‌ اصول‌ الاعتقاد ، مصر
    • حکمت متعالیه ، ملاصدرا، قم ، دار احیاء التراث
    • حلی، حسن بن علی ،(1367ش)، سه ارجوزه درکلام،امامت وفقه،تهران، انتشارات وزارت فرهنگ وارشاداسلامی
    • حلی، حسن بن یوسف،(1407ق)،کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد،قم، دارالنشراسلامی
    • حلّی، علامه، حسن بن یوسف، (1337ش)، ایضاح المقاصد من حکمة عین القواعد،تهران، ،دانشگاه تهران
    • ربانی گلپایگانی، علی،(1374ش)،ایضاح الحکمة ترجمه وشرح بدایة الحکمه،قم، انتشارات اشراق
    • سبحانی، جعفر،(1390ش)،دانشنامه کلام اسلامی، قم، موسسه امام صادق(ع)
    • سبزواری، ملاهادی،شرح منظومه،قم، مکتبه المصطفوى
    • سبزواری، ملاهادی ،(1384ش)، دروس شرح منظومه ، قم ، بوستان کتاب قم
    • سهروردی، شیخ اشراق، شهاب الدین،(1356ش)، حکمة الاشراق، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
    • سهروردی، یحیی بن حبش،(1355)، المشارع والمطارحات ، مجموعه مصنفات، به کوشش : کربن، هانری، تهران ،انتشارات دانشگاه تهران
    • الشیخ الرئیس، ابو علی سینا ،(1404ق)، الشفاء ، الالهیّات ، قم ، منشورات مکتبة آیت اللَّه مرعشی
    • الشیخ الرئیس، ابو علی بن سینا ، محقق:حسن زاده آملی ،(1404ق)، الشفاء ، الالهیّات ، قم ، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
    • الشیخ الرئیس، ابوعلی سینا، شارح : طوسی، خواجه نصیرالدین ، (1375ش) ، شرح الاشارات ، قم ، نشر البلاغه
    • الشیخ الرئیس، ابوعلی سینا ، تحقیق و تعلیق: بیدارفر، محسن ،(1371)، المباحثات، ، قم
    • الشیخ الرئیس، ابوعلی سینا ،(1418ق)، التعلیقات ، قم ، دفترتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
    • شیرازی، صدرالدین،الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة،قم، المکتبة المصطفوی
    • شیرازی، صدرالدین،(1383ق)، الاسفار الاربعة، حکمت متعالیه، تهران، وزارت ارشاد
    • شیرازی، صدرالدین، مصحح : خواجوی، محمد، (1402ق)، تفسیر القرآن الکریم،قم، انتشارات بیدار
    • طباطبایی،محمد حسین ،(1374ش)، المیزان فی تفسیر القرآن،قم، دفتر انتشارات اسلامی
    • طباطبایى، محمدحسین ،(1416ق)، بدایه الحکمه و نهایه الحکمه،قم، دفتر انتشارات اسلامی
    • طوسی، خواجه نصیرالدین و حلی، حسن بن یوسف ،(1413ق)، کشف الفوائد فی شرح قواعد العقائد،بیروت، دارالصفوه
    • طوسى ، خواجه نصیرالدین ،به کوشش: نوری، عبدالله،(1359ش)،تلخیص المحصل و قواعد العقائد،تهران، مؤسسه مطالعات اسلامى
    • غزالی، محمد، به کوشش: دنیا،سلیمان ،(1959م/1374ق)، تهافت الفلاسفة، ، قاهره
    • فاضل مقداد، مقدادبن عبد الله،شرح باب حادى عشر ،تهران، مؤسسه مطالعات اسلامى ، دانشگاه مگ گیل
    • فخر رازى، محمد بن عمر ، به کوشش : سبزواری، سید محمد باقر،(1341،1342ش)، البراهین فى علم الکلام، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران
    • فخررازی، محمد بن عمر، به کوشش: طه عبدالرئوف سعد، (1404ق)،محصل الافکارالمتقدمین والمتآخرین،بیروت، دارالکتاب العربی
    • فخررازی، محمد بن عمر ،(1407ق)، مباحث مشرقیه،بیروت، دارالکتاب العربی
    • فیض کاشانی، ملامحسن،مصحح :آشتیانی، جلال الدین،(1353ش)،اصول المعارف،مشهد، دانشگاه مشهد،دانشکده الهیات ومعارف اسلامی
    • قرآن کریم
    • کاتبی قزوینی، علی بن عمر، مصحح : زاهدی ، جعفر، شارح : میرک بخاری، محمد بن مبارکشاه ،(1353ش)،حکمة العین،مشهد، دانشگاه فردوسى
    • لاهیجی، عبدالرزاق ،(1336)، گوهرمراد، کتابفروشى اسلامیه، موسسه امام صادق(1372)، قم
    • لاهیجی، عبدالرزاق ،(1473ق)، شوارق الالهام ،قم، موسسه امام صادق(علیه السلام)
    • لاهیجی،عبدالرزاق ،(1401ق)، شوارق‌ الالها‌م‌ فی‌ شرح‌ تجرید الکلام‌ نصیرالدین‌ طوسی‌تهران، مکتبة الفارابى
    • مجلسی، محمد باقر ،(1403ق)،بحار الأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت
    • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مترجم: بنی طبا، سیدحسین،(1387ش)، اعتقادات علامه مجلسی ، موسسه تحقیقای رایانه ای قائمیه اصفهان
    • محقق سبزواری، ملاهادی ، تصحیح وتعلیق: حسن زاده آملی،حسن، (1369-1379)، شرح المنظومه،تهران، نشرناب
    • مصباح یزدی،محمد تقی ،(1393ش)،تعلیقه و شرح نهایه،چاپ اول، قم،انتشارات الزّهراء و مؤسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی(ره)
    • مطهری، مرتضی، ( 1407ق)،شرح مبسوط منظومه،تهران، انتشارات حکمت
    • مطهری، مرتضی، (1365ش)، شرح مختصرمنظومه،تهران، انتشارات حکمت
    • معتزلی، عبدالجبار، گردآورنده: ابن متویه، ابومحمد الحسن بن احمد، المجموع،بیروت،دارالمشرق
    • مفید ، محمد بن محمد بن نعمان ،(1414ق)،الارشاد،قم، مؤسسه آل البیت(علیهم السلام)
    • مکارم شیرازی، ناصر، (1377ش) ،پیام قرآن : روش تازه ای در تفسیر موضوعی قرآن ، تهران،  دارالکتب الاسلامیه
    • نوبختی ، ابراهیم ، به کوشش: ضیایی،علی اکبر،(1413ق)، الیاقوت فی علم الکلام ، چاپ اول ، قم ،کتابخانه حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره) ، گنجینه جهانی مخطوطات اسلامی
    • هیدجى، محمد ،(1363ش)،تعلیقة الهیدجى على المنظومه و شرحها ،تهران، انتشارات اعلمى