بررسی براهین اثبات وجود خدا

عبداللهی سیستانی, علیرضا

بررسی براهین اثبات وجود خدا

نویسنده

علیرضا عبداللهی سیستانی

چکیده

عظمت و والایی هر علمی، به عظمت موضوع آن است، با توجه به این معیار کلی و فراگیر ارزشمند ترین علم، همانا «توحید» است، از این روی معرفت و شناخت حقیقت لایزالی، سرآغازی هر اقدام و قیامی است. طرق رسیدن به این معرفت به عدد نفوس خلایق است، اما از دیدگاه اسلام و قرآن هرچند ایمان و باور قلبى و فکرى خوب است امّا یقین و یافتن بالاتر از آنست، اینجاست که باید براهینی را برای اثبات وجود خدا اقامه کرد که اقناع کننده نفس انسان باشد.
این مجال به بررسی براهین ذات باری تعالی - با تکیه بر روش هایی که جنبه استدلالی دارند- پرداخته است، از جمله برهان حدوث، وجوب و امکان، صدیقین، نظم؛ می توان گفت بهترین برهان تقریر علامه طباطبایی و طریق کتاب و سنت جامع و مازاد بر همه روش ها است، علاوه بر اینکه کمالات آنها را داراست، از نقائص آنها نیز مبرّا می باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فلسفه و کلام اسلامی

عنوان مقاله [English]

Check proofs for the existence of God

نویسنده [English]

Alireza Abdollahi systani

چکیده [English]

The greatness and superiority of any knowledge is based on greatness of its subject. According to this general criteria, "monotheism" is the most valuable knowledge. Therefore, knowledge as to the eternal reality is the beginning of any action and movement. The paths to this knowledge are as many as the number of the creatures. From the viewpoint of Islam and the Qur'an, although the faith of heart and mind is good, but certainty and finding is better. Therefore, we should use arguments for proving the existence of God that are convincing for the spirit of mankind.
The present paper has studied the arguments proving the existence of Allah, emphasizing on the methods that have reasoning aspects, among which are the proofs of creation, necessity and possibility, the veracious and discipline. It can be said that Allamah Tabataba'ee's presentation is the best proof, and the method of the Qur'an and Sunnah is the most comprehensive one, since it has the advantages of all the other methods and is free of their defects.

کلیدواژه‌ها [English]

arguments
proof
God's existence
philosophers
theologians
Reason

مراجع

منابع و مآخذ

- قرآن کریم

- نهج البلاغه

1- تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، (1410ق)، غرر الحکم و درر الکلم‏، ‏محقق / مصحح: رجائى، سید مهدى، ناشر: دار الکتاب الإسلامی‏، قم‏.

2- ‏طبرى آملى صغیر، محمد بن جریر بن رستم، (1413ق)، دلائلالإمامة( ط- الحدیثة)، محقق / مصحح: قسم الدراسات الإسلامیة مؤسسة البعثة، ناشر: بعثت، ‏ایران؛ قم‏

3- لیثى واسطى، على، (1376ش)، عیونالحکمو المواعظ، محقق / مصحح: حسنى بیرجندى، حسین‏، ناشر: دار الحدیث‏، قم‏.

4- مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، (1404 ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول‏، ، ‏محقق / مصحح: رسولى محلاتى، سید هاشم‏، ناشر: دار الکتب الإسلامیة، تهران.
1. محمدی‏، علی، (1378 ش)، شرح کشف المراد، چهارم‏، ناشر: دار الفکر، قم.،
2. صدر الدین شیرازى، محمد بن ابراهیم، (1383 ش)، شرح أصول الکافی، ‏محقق / مصحح: خواجوى، محمد، ناشر: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، تهران‏.
3. قرشى بنایى، على اکبر، (1412 ق)، قاموس قرآن‏، ششم، ناشر: دار الکتب الاسلامیة، تهران‏.
4. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، (1374 ش)، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن‏، ‏مترجم: خسروى، غلامرضا، محقق/ مصحح: خسروى حسینى، غلامرضا،دوم، ناشر: مرتضوی‏، تهران.
5. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، (1412 ق)، مفردات ألفاظ القرآن‏، ، ‏محقق / مصحح: داوودى، صفوان عدنان، اول، ناشر: دار القلم- الدار الشامیة، بیروت- دمشق‏.
6. عسکرى، حسن بن عبدالله، (1400 ق)، الفروق فی اللغة، ناشر: دار الآفاق الجدیدة، بیروت‏.
7. خاتمی، احمد، (1370 ش)، فرهنگ علم کلام‏، اول، ناشر: انتشارات صبا، تهران‏.
8. سجادی، سید جعفر، (1373 ش)، فرهنگ معارف اسلامی‏، سوم، ناشر: انتشارات دانشگاه تهران.
9. بستانى، فؤاد افرام، (1375ش )، فرهنگ ابجدى، ، مترجم: مهیار، رضا، دوم، ناشر: انتشارات اسلامی، تهران.
10. پژوهشکده تحقیقات اسلامى، (1386 ش)، فرهنگ شیعه، دوم، ناشر: زمزم هدایت، قم‏.
11. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، (1403 ق)، بحار الأنوار، مصحح: جمعى از محققان، ناشر: دار إحیاء التراث العربی، بیروت.
12. حسین زاده، محمد، (1380 ش)، فلسفه دین، دوم، ناشر: بوستان کتاب انتشارات دفتر تیلبغات اسلامی، قم.
13. جوادی آملی، عبدالله، (1384 ش)، تبیین براهین اثبات خدا، تحقیق حمید پارسا نیا، چهارم، ناشر: مرکز نشر اسراء.
14. حسینى تهرانى، سید محمد حسین، (1426 ق)، امام شناسى، سوم‏، ناشر: علامه طباطبایى‏، مشهد.
15. طباطبایی، سید محمد حسین، (1394 ش)، بدایه الحکمه، ، ترجمه: شیروانی، نوزدهم، ناشر: انتشارات دارالعلم.
16. صلیبا، جمیل؛ صانعی دره بیدی، (1366 ش)، فرهنگ فلسفی، اول، انتشارات حکمت، تهران.
17. علوی عاملی، میر سید احمد، (1381 ش)، علاقة التجرید، ناجی، حامد، اول، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی‏، تهران.
18. ابن بابویه صدوق، محمد بن على‏، (1398 ق)، التوحید، حسینى، هاشم‏، اول، جامعه مدرسین، ایران: قم.
19. فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى‏، (1406 ق)، الوافی‏، اول، کتابخانه امام أمیر المؤمنین على علیه السلام‏، اصفهان.
1. خوئى، میرزا حبیب الله، (1400ق)، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، چهارم، المکتبة الاسلامیة، تهران.
2. طوسی، نصیرالدین، (1389ش)، اساس الاقتباس، اول، فردوس.
3. طباطبایی، محمد حسین، (1378ش)، نهایة الحکمة، دانشگاه الزهراء، تهران.
سایت ویکی شیعه < http://fa.wikishia.net >.